Page 17 - Dnevna doza broj 19

DnevnaDoza

dvostruko slijepe studije pokazale Citalopram i escitalopram su ma-
su da fluoksetin efikasno smanjuje Uvođenje antidepresiva nje poželjne opcije i ovdje ih op-
težinu depresije kod pacijenata sa ćenito treba izbjegavati. Posebno
dijabetesom. Ta studija je pokaza- umanjuje razvoj depresije se ne preporučuje koristiti citalo-
la da je nakon samo osam sedmi- nakon moždanog udara pram kod pacijenata sa poznatim
ca ovaj tretman, također, proizveo produženjem QT intervala, kon-
trend ka boljoj kontroli glikemije. Velike studije pokazale su da ra- To pozitivno utiče na rehabilita- genitalnim sindromom dugog
no uvođenje antidepresiva kao ciju neurološkog deficita i opo- QT intervala ili kod pacijenata koji
Maligna oboljenja što su fluoksetin (FLUSETIN®) i ravak u smislu svakodnevnog uzimaju druge lijekove koji produ-
citalopram umanjuje razvoj de- funkcioniranja te umanjuje smrt- žavaju QT interval.
Teška depresija i druga depresiv- presije nakon moždanog udara. nost nakon moždanog udara.
na stanja česta su kod pacijena- Cerebrovaskularne
ta koji boluju od karcinoma. Ova bolesti
stanja nije lako otkriti u kliničkoj Selektivni inhibitori ponovne po- bolestima. Povezana je sa većim
praksi zbog preklapanja između hrane serotonina (SIPPS) su zbog rizikom od smrti zbog kardiova- Depresija je ne tako rijetka poja-
medicinskih i psihijatrijskih simp- svoje podnošljivosti općenito pr- skularnih uzroka i stoga je važno va kao posljedica cerebrovasku-
toma. Posebno je izazovno razliko- va linija za liječenje depresije kod da se njome dobro upravlja. larnog inzulta, ali i organskog iskustva ljekara
vati patološke i normalne reakcije pacijenata sa karcinomom. SIPPS Primjena antidepresiva kod pacije- oštećenja mozga. Učestalost de-
na tako tešku bolest. Pokazalo se obuhvataju široku klasu lijekova nata sa srčanim oboljenjima je vr- presije nakon moždanog udara je
da simptomi depresije, čak i u ma- sa sličnim profilom nuspojava (npr. lo važna, jer kod više od 80 posto oko 25 do 50 posto. Depresija na-
nifestacijama ispod praga, imaju gastrointestinalni poremećaji, gla- pacijenata koji se oporavljaju od kon moždanog udara je jedna od
negativan uticaj na kvalitet života, vobolja, umor ili nesanica, seksu- akutnog infarkta javljaju se simp- čestih komplikacija koje imaju du-
usklađenost sa liječenjem protiv alna disfunkcija i prolazna pove- tomi anksioznosti i depresije. Sko- goročne negativne posljedice na
karcinoma, rizik od samoubistva i, ćana anksioznost nakon početka ro polovina tih pacijenata zahtije- oporavak motoričkog i kognitiv-
vjerovatno, čak i na stopu smrtno- liječenja), ali postoje važne razlike va psihijatrijski tretman. Smatra se nog deficita, kao i na smrtnost od
sti od samog karcinoma. između svakog SIPPS-a koje mo- da je depresija jedna od komplika- moždanog udara. Depresija nakon
Upotreba antidepresiva kod paci- gu uticati na liječenje. Zbog dugog cija kardiovaskularnih bolesti i da moždanog udara najčešće se po-
jenata sa karcinomom proučava- poluživota i snažnih inhibitornih bitno utiče na ishod liječenja infar- javljuje tri do šest mjeseci nakon
na je na mnogo različitih načina efekata citokroma P450 (CYP450) kta miokarda i hirurških operacija moždanog udara (prevalencija
u naučnoj literaturi, fokusirajući fluoksetin treba oprezno koristiti srca. Depresija je značajan predik- iznosi 30 do 50 posto). Simptomi
se ne samo na liječenje simptoma kod pacijenata sa karcinomom ko- tor kardijalnih komplikacija kao depresije koji su se javili godinu
ili poremećaja depresije, već i na ji primaju hemoterapiju, kako bi se što su ponovljeni infarkt, potreba poslije moždanog udara vrlo su
prevenciju depresije (npr. Morrow izbjegao rizik od interakcije lijekova za angioplastikom ili drugom kar- slični onima kod depresije koja se
2003, u kojem su se antidepresivi sa lijekovima protiv karcinoma ko- diohirurškom operacijom, loša sa- razvija kasnije tokom života (u do-
pokazali efikasnima kod 549 paci- ji se metaboliziraju putem CYP450 radnja pacijenta u liječenju i reha- bi iznad 65 godina) – vaskularna
jenata) ili liječenje nekih simptoma sistema. Slično, paroksetin ima izra- bilitaciji te je moguć i smrtni ishod. depresija. Ova vrsta depresije jav-
povezanih sa karcinomom, kao što žene inhibitorne efekte P450 i an- Primijećeno je da neliječeni de- lja se kod pacijenata koji su pre-
su naleti vrućine, umor, nesanica, tiholinergičke efekte koje treba presivni pacijenti imaju povećanu boljeli moždani udar, bez njegove
hiporeksija i gubitak težine itd. pažljivo pratiti. Escitalopram (CITA- učestalost pojave infarkta miokar- kliničke manifestacije u tzv. tihim
Pretpostavlja se da bi se djelotvor- LEA®), citalopram i sertralin (SER- da, tako da depresivnim pacijenti- regijama mozga ili imaju ošteće-
nost tamoksifena, lijeka koji se ši- TAN®), imaju najmanje interakcija ma treba uzeti detaljnu kardiološ- nja bijele moždane supstance u
roko koristi za prevenciju i liječenje lijek-lijek i najbolja su opcija liječe- ku anamnezu. područjima ispod moždane kore
karcinoma dojke, mogla smanjiti nja prve linije. Ovi lijekovi se obično Od antidepresiva najsigurniji profil (supkortikalna oštećenja), kao po-
istovremenom primjenom nekih dobro podnose, iako je neophodan imaju SIPPS, jer ne utiču značajni- sljedicu cerebrovaskularne bolesti.
antidepresiva koji djeluju na inhi- oprez zbog mogućnosti produženja je na rad srca kao triciklički antide- Prevalencija depresije kod pacije-
bitore CYP2D6. To bi stoga pogor- QTc intervala pri višim dozama i kr- presivi, mada i među njima postoje nata sa moždanim udarom je vi-
šalo prognozu ovih ljudi u periodu varenja kod pacijenata koji uzimaju određene razlike, naročito kod ve- soka, ali, isto tako, veliki je i rizik
od pet godina (Kelly 2010). Najre- aspirin, nesteroidne protuupalne li- getativno nestabilnih pacijenata. od moždanog udara kod depresiv-
levantniji učinak, kao što je poka- jekove, varfarin ili heparin, zbog an- Poželjni antidepresivi su iz grupe nih pacijenata, čak i kad su drugi
zano, ima paroksetin, međutim, titrombocitnih učinaka SSRI-ja. SIPPS-a, na prvom mjestu sertralin faktori rizika za moždani udar, kao
drugi lijekovi – kao što su fluokse- (SERTAN®), a potom slijede fluok- hipertenzija, šećerna bolest, srča-
tin, bupropion i duloksetin – bi te- Kardiovaskularne bolesti setin (FLUSETIN®) ili paroksetin na bolest, pušenje, pod kontro-
oretski mogli imati sličan učinak pa (DIPRESAN®). Mirtazapin je, tako- lom. Zato se može reći da je od-
bi ih stoga trebalo izbjegavati kod Depresija je česta pojava kod pa- đer, poželjan antidepresiv kod ko- nos depresije i moždanog udara
ovih pacijenata (Andrade, 2012). cijenata sa hroničnim srčanim ronarne bolesti srca. dvosmjeran. B

17

30. 6. 2022. 12:32:15
16-17 - ISKUSTVA LJEKARA - Antidepresivi.indd 3
16-17 - ISKUSTVA LJEKARA - Antidepresivi.indd 3 30. 6. 2022. 12:32:15