Page 13 - Dnevna doza broj 19

DnevnaDoza

Hronični oblik gihta s pojavom tofusa

zumacija hrane bogate purinima, sketoprofen, diklofenak (DIFEN®), Redovne ljekarske kontrole
gurmanski obroci, konzumacija al- koji sprečavaju stvaranje prosta-
koholnih pića, hirurške intervenci- glandina, supstanci koje uzroku- i umjerenost u jelu i piću
je, naglo mršavljenje, emocionalni ju bol i upalu. Uzimaju se oralno iskustva ljekara
stres, povrede, uzimanje lijekova. dok postoje simptomi i tri do če- Nakon akutnog napada i norma- dejstvo na izlučivanje mokraćne
Ukoliko se giht blagovremeno ne tiri dana poslije toga. Ukoliko ne lizacije mokraćne kiseline u krvi kiseline imaju trešnje, borovnice,
liječi, prelazi u hronični oblik, kada dolazi do poboljšanja, mogu se dopušteno je konzumiranje sve ali i drugo šumsko voće, avokado
zahvata više zglobova te nastaje kratkotrajno uvesti i kortikostero- kategorije hrane, sa naglaskom i ananas.
hronična uratna artropatija, uz po- idni lijekovi. Za snižavanje visokog da se samo povremeno i u ma- Ne preporučuje se provođenje
javu tofusa. Tofusi su izbočine na nivoa mokraćne kiseline i preven- njim količinama konzumiraju bilo kakve nagle, restriktivne i
koži nastale kao posljedica talože- ciju odlaganja kristala mononatri- alkohol, iznutrica, suhomesnati ograničavajuće dijete. U početku
nja urata u hrskavici, sinovijalnoj jum-urata u upotrebi su lijekovi proizvodi i konzervirana hrana. bolesti potrebno je malo odrica-
tečnosti zglobova, tetivama, prsti- koji inhibišu sintezu mokraćne ki- Svaki drugi ili treći dan može da nja i savladavanja novih prepo-
ma šake, koljenima, ušnim školj- seline (alopurinol, ALOPURINOL se konzumira meso (junetina, ruka, ali prihvatanjem zdravih
kama. Tokom vremena dolazi do BOSNALIJEK) i urikozurici (lijeko- govedina, puretina, piletina, div- životnih navika uspjeh u liječenju
razaranja zgloba i pojave defor- vi kojima postižemo izmokravanje ljač), a predlaže se svakodnevna neće izostati. Umjerenost u jelu i
miteta. mokraćne kiseline – probenecid, konzumacija povrća. Upotreba piću i redovne ljekarske kontrole
Kod petine pacijenata oboljelih sulfinpirazon). Posljednjih godina voća je preporučljiva. Istraživa- ključ su uspjeha za svakog paci-
od gihta stvaraju se bubrežni ka- primjenjuje se i lijek febukostat, nja su pokazala da blagotvorno jenta.
menci. Kod određenog broja pa- oralni nepurinski inhibitor ksantin
cijenata uratna nefropatija tokom oksidaze, koji se smije primjenji- Kada obrok sadrži ugljenohidrat- na taj način unosi dovoljna količi-
dužeg vremenskog perioda dovo- vati kod pacijenata i s oštećenom ni prilog (bijela riža, tjestenina, na bjelančevina. Orašasti plodovi
di do bubrežne insuficijencije. Ne- bubrežnom funkcijom. Prema pre- palenta, krompir), hljeb se ne bi mogu, takođe, izazivati smetnje u
kada se prvo javi napad bubrežnih porukama Evropske lige protiv re- smio konzumirati. Šećer bi se tre- vrijeme akutnog napada.
kamenaca, a tek potom zapaljenje umatizma (EULAR engl. European bao izbjegavati te sva jela, pića i Posebnu pažnju treba obratiti na
zgloba. League Against Rheumatism), za li- kompote treba konzumirati ne- konzumaciju tekućine u većim ko-
ječenje gihta ciljna vrijednost mo- zaslađene. Trebala bi se izbjega- ličinama (minimalno dva litra teč-
Dijagnoza bolesti kraćne kiseline u krvi iznosi 360 vati masna hrana te se u pripremi nosti), prvenstveno obične vode,
µmol/L (6 mg/dl). obroka predlaže upotreba biljnog limunade ili voćnih sokova (svje-
Dijagnoza bolesti se postavlja na ili maslinovog ulja. žih hladno cijeđenih sokova, bez
osnovu tipičnih anamnestičkih Ishrana oboljelih Mlijeko i mliječni proizvodi su do- dodatka šećera).
podataka, kliničkim pregledom i zvoljene namirnice, ali sa malim Spisak namirnica bogatih purini-
analizom krvi. U akutnoj fazi bole- U terapiji gihta primarno mjesto udjelom masnoće. Dokazano je da ma koje je potrebno izbjegavati:
sti povišene su vrijednosti upalnih zauzima odgovarajuća ishrana. kefir i jogurt utiču na pojačano iz- - meso i životinjske masnoće,
parametara, a vrijednost mokrać- Da ne bi došlo do ponovnih upa- mokravanje mokraćne kiseline - iznutrice (jetra, bubrezi, mozak),
ne kiseline može biti u granicama la, odnosno akutne faze gihta, po- te se preporučuju u svakodnev- - srdele, sardine u ulju, slana i su-
normale ili povišena. Precizna vri- trebno je pridržavati se dijete bez noj ishrani. Potrebno je obratiti šena riba (bakalar, haringa),
jednost mokraćne kiseline u krvi purina. Preporučuje se unos do pažnju da se biraju mliječni pro- - mesne supe i mesne prerađevi-
se određuje u drugoj nedjelji na- 1.500 kalorija dnevno. izvodi do 1,5 posto mliječne ma- ne,
kon napada, kada količina mo- Tokom akutne faze bolesti (u fa- sti. Preporučljiva je upotreba kise- - maslac,
kraćne kiseline dostiže svoj mak- zi napada) moraju se izbjegavati lo-mliječnih proizvoda na prazan - slatko vrhnje,
simum. Mikroskopskom analizom namirnice bogate purinima (tada stomak i kao preliv preko povrća. - čokolada,
tekućine iz zahvaćenog zgloba nije dozvoljena konzumacija me- Namirnice bogate purinima živo- - šećer,
potvrđuje se prisustvo igličastih sa). Kasnije, kada se napad smiri, tinjskog porijekla su puno opasni- - pivo, crveno vino,
kristala urata. može se uvesti meso, ali kuhano i je od namirnica biljnog porijekla. - začini,
nemasno te samo manje količine Kod namirnica biljnog porijekla - pasulj, grašak, leća,
Liječenje gihta tokom ručka. Za večeru se ne pre- udio purina se smanjuje kuha- - spanać, šparoge, mahune, kelj,
poručuje konzumacija mesa, jer njem (potrebno je baciti vodu u karfiol,
Kod akutnog napada neophod- su napadi gihta češći noću. Veoma kojoj su se namirnice kuhale) te ih - breskve, grožđe, marelice.
no je brzo savladavanje upalnog je važno jesti češće, u manjim koli- je dozvoljeno umjereno konzumi- Spisak namirnica koje su dozvolje-
procesa upotrebom protivupal- činama pa se preporučuje konzu- rati. U akutnoj fazi treba izbjega- ne u vrijeme akutnog napada i u
nih lijekova. Tradicionalno se pr- mirati pet obroka dnevno. vati upotrebu leguminoza (pasulj, kasnijoj upotrebi:
vo upotrebljavao kolhicin za suz- Alkoholna pića nisu dozvoljena, a sočivo, grašak), karfiol i spanać, - dvopek, tost, riža, hljeb, kuku-
bijanje napada u prvih 24 do 48 konzumacija kafe i čaja mora bi- budući da sadrže purine. Preporu- ruzna i pšenična krupica,
časova, koji je visoko efektan lijek, ti umjerena. Budući da hljeb (pre- čuje se upotreba rasola, soka od - svo korjenasto povrće (krompir,
ali koji se sada ne upotrebljava u poručuje se bijeli hljeb, ne sa sje- celera i soka od šargarepe. šargarepa, cvekla), zatim tikvi-
prvoj liniji liječenja zbog mogućih menkama) sadrži malu količinu Konzumacija jaja je dozvoljena, ali ce, salate, paradajz,
neželjenih efekata. Sada se koriste purina, može se umjereno kon- dva puta sedmično u akutnoj fa- - voće i voćni sokovi,
nesteroidni protivupalni lijekovi zumirati. Takođe, bilo bi poželjno zi. Ukoliko oboljeli nema poviše- - niskomasni mliječni proizvodi,
(NSAIL) kao što su indometacin, da se konzumira hljeb bez kvasca, ne masnoće, u neakutnoj fazi upo- - jaja,
naproksen (BOLEX® FORTE), dek- budući da i kvasac sadrži purine. treba jaja može biti češća, jer se - maslinovo ulje. B
13

30. 6. 2022. 14:03:36
12-13 - ISKUSTVA LJEKARA - Giht.indd 3
12-13 - ISKUSTVA LJEKARA - Giht.indd 3 30. 6. 2022. 14:03:36