Page 8 - Dnevna doza broj 11

DnevnaDoza

iskustva ljekara

Značaj vitamina D kod pacijenata

oboljelih od bronhijalne astme

Pacijenti kod kojih se dodaje vitamin D u terapiju postižu bolju kontrolu simptoma astme i time

smanjuju potrebu za intenzivnijom kortikosteroidnom i drugom terapijom. Dolazi do poboljšanja
parametara plućne funkcije, stabilizacije broja eozinofila u perifernoj krvi i smanjenja broja
egzacerbacija astme te posljedično poboljšanja kvaliteta života tih pacijenata.

Autor: Mr. sci. dr. Dženan Halilović, specijalista interne
medicine, Klinika za plućne bolesti, UKC Tuzla

stma je hronična upalna miliona ljudi, a procjenjuje se da će alergeni životinja, posebno mačke tipom astme često u porodičnoj
bolest disajnih puteva he- broj ljudi koji boluje od astme do- i psa, plijesan, pelud i sl.), virusne istoriji imaju neke oblike alergij-
terogene etiologije, karak- stići 400 miliona do 2025. godine. infekcije disajnog sistema, poro- skih bolesti. Ovaj oblik nastaje
Aterizirana varijabilnim i po- Oko 250.000 ljudi godišnje umre dična predispozicija, onečišćeni zbog hipersenzitivnosti na različi-
navljajućim simptomima. Glavne od posljedica astme. Incidenca as- zrak, duhanski dim, stres, pretilost te alergene, to je reakcija hipersen-
karakteristike astme, opstrukcija i tme iznosi između jedan i 18 po- itd. zitivnosti tipa 1 te je posredovana
upala disajnih puteva te bronhal- sto populacije u različitim zemlja- U današnje vrijeme prisutne su ra- IgE antitijelima. Intrinzični oblik as-
na preosjetljivost, uzrokuju njene ma svijeta. zličite podjele astme koje se u os- tme uglavnom nastaje kasnije u ži-
karakteristične simptome. Tipični Nastanak i razvoj astme uslovljen novi baziraju na definicijama ra- votu i osobe najčešće nemaju aler-
simptomi astme su kašalj, dispne- je brojnim faktorima. Na razvoj bo- zličitih fenotipova i endotipova gijske bolesti u porodičnoj istoriji.
ja, odnosno, teškoće pri disanju, lesti, ali i odgovor bolesti na tera- astme. Ovisno o pokretaču napa- Često može nastati nakon respira-
bol i stezanje u grudima te piska- piju, utiču brojni faktori okoline u da astme postoje dva glavna tipa tornih infekcija, ne dolazi do reak-
nje (eng. wheezing) koje se najče- kombinaciji s genetskim faktori- astme. To su ekstrinzična (alergij- cije izazvane alergenima, ali ovaj
šće javlja tokom izdisaja. Patofizi- ma. Međuodnos okolišnih i genet- ska, atopična) i intrinzična (idiosin- oblik može nastati kao posljedica
ologija astme vrlo je kompleksna skih faktora nije u potpunosti ra- kratična, neatopična) astma. Posto- osjetljivosti na brojne iritanse te
te u njoj učestvuju razne vrste će- zjašnjen te se još provode brojna ji i treći, miješani tip koji obuhvata neke lijekove, kao što je acetilsali-
lija imunološkog sistema kao što istraživanja o ovoj temi. U osnovi, svojstva oba oblika. Atopija je sta- cilna kiselina.
su T-limfociti, makrofagi, eozinofi- razvoj astme može se opisati kao nje ili sindrom povećane osjetljivo-
li, mastociti te ćelije epitela disaj- uticaj vanjskih faktora na genetski sti na uobičajene antigene okoline Simptomi astme
nog sistema. podložnu osobu. Nastanak bolesti (pelud, prašina, perut životinja).
prije 12. godine života najčešće se Praćena je povećanom sintezom Glavne patofiziološke promjene u
Nastanak i razvoj astme pripisuje genetskim, a nakon 12. alergen specifičnog imunoglobu- astmi su upala i opstrukcija disaj-
godine okolišnim faktorima. Fak- lina E. Ekstrinzična astma je najče- nih puteva te nespecifična bron-
Pretpostavlja se da u cijelom svi- tori rizika za razvoj astme su broj- šći oblik astme, a obično započi- halna preosjetljivost. U nastanku
jetu od astme boluje oko 300 ni: alergeni iz okoline (prašina, nje u djetinjstvu. Pacijenti s ovim upale učestvuju brojne vrste ćelija
8