Page 32 - Dnevna doza broj 12

DnevnaDoza

Klinička primjena

ursodeoksiholne kiseline

Ursodeoksiholna kiselina (UDCA) najčešće se propisuje kod holesterolskih kamenaca u žučnoj kesi ili kod
iskustva ljekara
prisutnog sedimenta u žučnim vodovima, gdje nakon oralne primjene, inhibicijom crijevne apsorpcije
holesterola i smanjenom sekrecijom holesterola u žuč, dolazi do smanjene saturacije žuči holesterolom.

Autor: Dr. Mladen Kostić, specijalista gastroenterohepatologije i
Dr. Aleksandar Vuković, specijalizant gastroenterohepatologije,
Specijalna hirurška bolnica dr Kostić, Banja Luka

DCA se vijekovima koristi u još minimalno tri mje-
liječenju bolesti jetre. U an- seca nakon potpunog
tičkoj Kini, još za vrijeme otapanja kamenaca, kako bi
UTang dinastije, tradicionalna se osiguralo rastvaranje mikro-
kineska medicina je koristila lijek hidr o - skopski sitnih kamenčića koji se
“yutan”, izolovan iz žuči odra- fobne, toksične, pri- ne mogu otkriti ultrazvukom. Pri-
slog crnog medvjeda, za marne žučne kiseline. Ovaj mijenjen u terapijskim dozama
različite hepatobilijarne efekat, “laički” rečeno, prorjeđuje BILEXIN® efikasno smanjuje po-
poremećaje. žuč i čini je tečnijom. stojeće holesterolske kamence, ra-
Eksperimetalni dokazi pokazuju i stvara male kamence te sprečava
druge mehanizme djelovanja kao formiranje novih kamenaca.
što su: Liječenje primarnog bilijarnog
1. zaštita holangiocita protiv cito-
holangitisa (primarne bilijarne
toksičnosti hidrofobnih žučnih
ciroze - PBC) kod pacijenata bez
kiselina, dekompenzovane jetrene ciroze.
2. stimulacija hepatobili- Doziranje 13-15 mg/kg/dan,
jarne sekrecije,
odnosno tri do sedam
film tableta dnevno.
Za vrijeme prva
tri mjeseca lije-

Početkom 20. vijeka švedski
naučnik Hammersten je
izolovao UDCA iz žuči po-
larnog medvjeda i nazvao ju
je ursoholična kiselina, za koju kiselina iznosi oko četiri odsto). Ne
se kasnije ispostavilo da je ustva- sintetiše se u jetri, već vjerovatno
ri henodeoksiholna kiselina (CD- nastaje u crijevima (dejstvom bak- 3. zaštita hepatocita od apoptoze čenja, BILEXIN® je potrebno pri-
CA). Tek je 1927. godine Shoda, sa terija na primarne bilijarne žučne indukovane žučnim kiselinama. mjenjivati u podijeljenim doza-
univerziteta u Okayami, izolovao kiseline) gdje se i apsorbuje. ma tokom dana. S poboljšanjem
ursodeoksiholnu kiselinu iz žuči Druge žučne soli mogu da poveća- Trenutne indikacije za primje- pokazatelja funkcije jetre, dnevna
kineskog medvjeda. Ime potiče iz ju njenu apsorpciju, što nam govo- nu ursodeoksiholne kiseline (BI- doza se može primjenjivati jed-
latinskog naziva za medvjeda (ur- ri da bi se ovaj lijek trebao uzimati LEXIN®) su: nom dnevno, uveče. Primjena BI-
sus) jer je ova žučna kiselina pre- tokom obroka. LEXIN®-a kod primarne bilijarne
dominantna kod medvjeda. Ursodeoksiholna kiselina se koristi Rastvaranje radiolucentnih ho- ciroze nije vremenski ograničena
Iwasaki iz Japana 1936. godine je u raznim holestatskim bolestima lesterolskih žučnih kamenaca te kod većine pacijenata predstav-
definisao hemijsku strukturu ove jetre. Najčešće se propisuje kod manjih od 15 mm kod pacijenata lja doživotnu terapiju. BILEXIN®
žučne kiseline, a 1975. godine holesterolskih kamenaca u žuč- sa funkcionalnom žučnom kesom. kod pacijenata sa PBC-om uspo-
istraživanja Makina i saradnika su noj kesi ili kod prisutnog sedimen- Doziranje iznosi osam do 13 mg/ rava progresiju bolesti, smanjuje
dovela do njene šire upotrebe, jer ta u žučnim vodovima, gdje nakon kg/dan te broj primijenjenih film serumske nivoe jetrenih enzima
je on u svojim istraživanjima doka- oralne primjene, inhibicijom cri- tableta ovisi od tjelesne težine pa- te produžava život ili vremenski
zao da ova kiselina u većim doza- jevne apsorpcije holesterola i sma- cijenta (od dvije do pet film table- rok za transplataciju jetre.
ma može da dovede do rezolucije njenom sekrecijom holesterola u ta, jedanput dnevno, uveče). Uobi-
određene vrste žučnih kamenaca. žuč, dolazi do smanjene saturacije čajeno trajanje terapije je šest do U pedijatrijskoj populaciji kod
žuči holesterolom. Pored ovog me- 12 mjeseci, a veličinu žučnih ka- hepatobilijarnih poremećaja
Najčešća primjena lijeka hanizma, bitno je naglasiti da da- menaca bi trebalo provjeravati ul- udruženih sa cističnom fibro-
vanjem ursodeoksiholne kiseline trazvukom ili rendgenom svakih zom kod djece od šest do 18 go-
Ursodeoksiholna kiselina se vršimo promjenu sastava žuči, jer šest mjeseci. Bitno je napomenuti dina. Primjenjuje se doza od 20
u malim količinama nalazi u ljud- puno hidrofilnija i netoksična ur- da je preporuka nastaviti liječenje mg/kg/dan podijeljeno u dvije do
skoj žuči (njen udio u lepezi žučnih sodeoksiholna kiselina zamjenjuje sa ursodeoksiholnom kiselinom tri pojedinačne doze, sa mogućim
32