Page 24 - Dnevna doza broj 13

DnevnaDoza

lena salata, brokula, voće i sokovi štitnik od prehlada, gripe, ali i
od voća (pogotovo naranče), man- COVID-19. Manjak vitamina C je
go, avokado, orašasti plodovi (ki- obrnuto proporcionalan porastu
kiriki), dok B12 sadrže crveno me- plućne patologije kod životinja
so, piletina, riba (skuša, losos, tuna, inficiranih virusom gripe. Smatra
haringa, srdela/sardine, pastrmka), se da vitamin C inhibira razvoj vi-
morski plodovi, školjke, jaja, mlije- rusom inducirane pneumonije,
ko i mliječni proizvodi, sir, te kva- kao potencijalno fatalne kompli-
sac, obogaćene žitarice, proizvo- kacije COVID-19, što se može pri-
di od soje. Aktivni oblik vitamina pisati njegovoj ulozi u pozitivnoj
analiza 1.000 μg dostupan je u formi su- citokina, alfa i beta interferona.
regulaciji produkcije antivirusnih
B12 (metilkobalamin) u dozi od
Podaci potvrđuju, kada se primi-
blingvalnih tableta u dodatku pre-
jeni u ranom stadiju gripe, da zna-
hrani MECOBALAMIN.
čajno reducira virusnu infiltraciju
u plućno tkivo, što korespondira
smanjenom lokalnom upalnom
odgovoru.
Podnošljivost viših doza ograni-
čena je dozno-ovisnim gastroin-
testinalnim neželjenim efektima
vitamina C (gornja granica podno- ma od 10.000 IU tokom nekoliko D kao jednog od ključnih faktora
šljivosti je 2.000 mg/dnevno), što sedmica, a potom nastaviti s do- za funkcioniranje imunog siste-
nije slučaj kod intravenske primje- zom održavanja od 5.000 IU, kod ma. Vitamin D doprinosi održa-
ne koja bilježi trend rasta, naročito odraslih, trudnica i dojilja najviši vanju fizičkog integriteta ćelijskih
u tretmanu virusnih infekcija. prihvatljivi dnevni unos ograniča- membrana, pojačava ekspresiju
Vitamin C se u najvišim koncentra- va se na 100 μg (4.000 IU dnevno, antimikrobnih peptida, podržava
cijama nalazi u organima životinja, kod gojaznih 6.000 IU). Maksimal- aktivnost urođenog imuniteta pu-
prije svega u bubrezima. U biljka- nu bioraspoloživost unesenog vi- tem makrofaga i monocita, usmje-
ma ga najviše sadrži citrusno vo- tamina D omogućavaju farmace- ravajući reakcije ćelija uključenih u
će (naranče, grejp, limun), nar, kivi, utske forme oralnog spreja (npr. imune reakcije, poput dendritičkih
jagode, ribizle, borovnice, ananas, D3 Spray®). T-ćelija, u pravcu tolerantnijeg an-
dinja, mango, papaja, crvena i žu- Manjak vitamina D je najrašireni- tiinflamatornog odgovora.
ta paprika te tamnozeleno lisnato ji u modernim industrijaliziranim Manjak vitamina D je udružen s
povrće (raštika, špinat, repa, kelj), zemljama i mnoge od njih razma- povećanim rizikom od virusnih
Vitamin C je vitamin koji se naj- brokula, grašak, paradajz i krom- traju revidiranje trenutnih vodiča infekcija kod djece i odraslih, po-
češće povezuje s virusnim infekci- pir, ali u količinama nedovoljnim kad su u pitanju dnevne potrebe i gotovo tokom dužeg boravka u
jama. Najznačajniji je antioksidans za terapijsku primjenu viših doza. preporuke u cijelom nizu popula- zatvorenom prostoru (engl. “loc-
kod sisara i dok je njegov redo- Više doze sa 500 mg su dostupne cijskih podgrupa. Posljednjih go- kdown”), jer se najveći dio vita-
van unos u preporučenim dnev- u modernoj formi tableta za žva- dina potvrđena je uloga vitamina mina D sintetizira u odgovoru na
nim dozama od 75 - 90 mg bitan kanje (npr. CVit®) koje omoguća-
za održavanje normalne funkcije vanju bolju apsorpciju i bolju pod-
imunog sistema i antioksidativ- nošljivost u odnosu na standardne
nog kapaciteta u borbi protiv in- farmaceutske forme.
vazije patogena, podaci podrža-
vaju ulogu viših doza vitamina C Uloga vitamina D
(1.000-2.000 mg/dan) u prevenciji,
ali i zbrinjavanju virusnih infekcija Vitamin D također doprinosi nor-
kod ljudi. Uočeno je da primjena malnoj funkciji imunog sistema.
visokih doza (1.000-6.000 mg) za Preporučuje se unos 15-20 μg
četvrtinu skraćuje vrijeme koje kri- (600-800 IU/dan), posebno za sta-
tično bolesni pacijenti provedu na rije osobe, odnosno 20-50 μg (800-
mehaničkoj ventilaciji, kao i duži- 2.000 IU) vitamina D3 kod gojaznih
nu njihovog boravka u jedinicama osoba, zdravstvenih radnika i pu-
intenzivne njege. Vitamin C doka- šača, u skladu s potrebom da se
zano skraćuje trajanje virusnih in- pojača njihova otpornost na CO-
fekcija, a postojeći dokazi uključu- VID-19. Visoke doze se preporu-
ju i redukciju simptoma, naročito čuju i kod već inficiranih osoba. U
onih najtežih. Mada ograničeni, ta- vrijeme pandemije virusa SARS-
kvi dokazi sugeriraju da vitamin C CoV-2 racionalno je provesti br-
može predstavljati doprinos u tre- žu suplementaciju višim dozama,
tmanu COVID-19. kako bi se u kratkom vremenu to-
U smislu prevencije, važno je pod- kom nekoliko sedmica postigle vi-
sjetiti da je vitamin C involviran u še koncentracije u krvi potrebne za
građu i funkcioniranje nazalne i nekalcemijske učinke vitamina D.
želučane sluznice (npr. kontrola Sugerira se da je za to potrebno
lučenja mukusa), a esencijalan je osigurati serumske koncentracije
u održavanju integriteta epitela. 25(OH)D iznad 40-60 ng/ml (100-
Ove dvije uloge doprinose jača- 150 nmol/l). Doze od 2.000 IU/
nju biofizičke i hemijske barijere dnevno pokazuju benefite u pre-
protiv virusnih infekcija, naročito venciji i tretmanu virusnih infekci-
respiratornih. ja i nisu povezane sa bilo kakvim
Potentan je virusni inhibitor ko- značajnim rizikom. Iako neki autori
ji dobiva sve više pažnje kao za- preporučuju brzu saturaciju doza-
24

22-23-24-25 - ISKUSTVA - Makronutrijenti i vitamini.indd 4 20. 1. 2021. 18:55:04