Page 31 - Dnevna doza broj 13

DnevnaDoza

ima enzim metilentetrahidrofolat tracije homocisteina, raste rizik od
reduktaza (MTHFR). U populaciji je Različiti lijekovi za bolesti krvnih sudova, moždanog i
široko raširen polimorfizam gena srčanog udara, uzrokuje trombofi-
za ovaj enzim, što dodatno oteža- različite tipove anemije liju, preeklampsiju i depresiju (ma-
va iskoristivost folata u procesima njak serotonina). Nedostatak vita-
eritropoeze i DNK sinteze. Kod osoba koje imaju druge hro- ne pomaže. mina B9 i B12 uzrokuju smanjenje
Prema američkim smjernicama, nične bolesti, a kojima je anemija Imajući u vidu veliki broj različitih količine DNK, što dovodi do pore-
preporučeni dnevni unos za fol- sekundarna posljedica, potreban anemija (sideropenična, anemi- mećaja sazrijevanja jedra i diobe
nu kiselinu je za djecu do 400 μg, je timski rad doktora porodične ja uzrokovana nedostatkom vita- u procesu nastanka eritrocita. Da-
odrasle 400 μg, trudnice – 600 μg, medicine, interniste, hematolo- mina B9 i B12, aplastična, anemi- lje, zbog nemogućnosti brze pro-
dojilje – 500 μg. Novija istraživa- ga, transfuziologa i drugih spe- ja srpastih eritrocita, talasemija, liferacije, u koštanoj srži eritobla-
nja u obzir uzimaju i visoku preva- cijalista. Kod anemija usljed ne- itd.) i njihovih uzroka, prije tera- sti produciraju veće eritrocite od
lencu polimorfizma MTHFR gena ke hronične bolesti liječenje se pije je neophodno odrediti tip normalnih, makrocite. Takve ćelije
te se fokusiraju na suplementaci- razlikuje od sideropenične, jer anemije i shodno tome primije- su sposobne da transportiraju ki-
ju L-metilfolatima u prevenciji pa- obična sama terapija željezom niti odgovarajuće lijekove. sik, ali zbog poremećenog oblika
tologije vezane za nedostatak fo- i istanjene membrane, u cirkulira-
lata kod nosilaca mutiranog alela. jućoj krvi dolazi do pucanja mem- iskustva ljekara
Međutim, istraživanja su još 60- cijevi ili terapija antikonvulzivima, kiselina kao dodatak ishrani nala- brane eritrocita i samim tim ane-
tih godina prošlog stoljeća uspje- zatim prethodna primjena oralnih zi u dozi od 400 do 800 μg, a kao mije koja se naziva megaloblastna.
la dokazati vezu između nedo- kontraceptiva, žene koje su prije lijek se koristi u dozi od pet mili- Tokom nadoknade željeza u tera-
statka folata kod žena i defekata trudnoće imale slabo kontrolisa- grama (FOLESSA®). Važno je na- piji anemije, na početku terapije
u razvoju neuralne cijevi fetusa, s ni dijabetes i bile na terapiji met- pomenuti da dugotrajnom upo- česti su neželjeni efekti tipa nadu-
posljedičnom anencefalijom i spi- forminom, žene sa Kronovom bo- trebom folne kiseline može doći tosti, mučnine, opstipacije, bola u
nom bifidom kao najčešćim pore- lešću na terapiji sulfasalazinom, do maskiranja potencijalnog de- trbuhu, tamne stolice. Njih izbje-
mećajima razvoja mozga i kičme- žene sa celijakijom, žene pušači ficita vitamina B12, što je pogub- gavamo manjim dozama željeza,
nog stuba kod beba. uključujući i pasivne pušače, že- no za nerve. Zato se preporučuje uzimanjem sirupa ili tableta za
Od tada je u upotrebu ušla suple- ne koje su gojazne) pet miligrama da se ova dva vitamina koriste u žvakanje uz prirodne voćne soko-
mentacija folnom kiselinom u pr- folne kiseline (FOLESSA®), dok je kombinaciji, tim prije jer je B12 vi- ve od cvekle, borovnice, kupine ili
vim sedmicama trudnoće, kao i za sve druge žene reproduktivne tamin zadužen za stvaranje aktiv- višnje, jedan do dva decilitra svaki
preventivna suplementacija u vri- dobi preporuka 0,4 do jedan mili- nog oblika folne kiseline tetrahi- drugi dan. Za normalnu resorpci-
jeme prije koncepcije zbog doka- grama folne kiseline dnevno, naj- drofolata. ju željeza neophodan je vitamin C,
zanog smanjenja rizika od defeka- manje tri mjeseca prije trudnoće, Nedostatak folne kiseline, osim pa je optimalna dnevna doza 50
ta neuralne cijevi kod potomstva. tokom trudnoće i po porodu. anemije i malformacija ploda, mo- do 100 mg elementarnog željeza
Tako je preporučena doza za žene že biti i znak degenerativnih bole- uz 500 mg vitamina C (npr. CVit®).
povišenog rizika (pozitivna lična Folna kiselina sti nervnog sistema (Parkinsonova Preparati željeza danas se rijetko
ili porodična anamneza za defek- i vitamin B12 ili Alzheimerova bolest), može po- primjenjuju u injekcijama kako
te neuralne cijevi ili prethodno ro- većati rizik za nastanak osteopo- bi se izbjegli teži neželjeni efekti
đeno dijete s defektom neuralne Bitno je znati da se na tržištu folna roze, a zbog povećanja koncen- i komplikacije takve primjene. B

31

30-31 - ISKUSTVA - Anemija i folna kiselina.indd 3 20. 1. 2021. 19:03:57