Page 20 - Dnevna doza broj 17

DnevnaDoza

iskustva ljekara

Prema svim vodičima za liječenje perifernog neuropatskog bola, ubrajaju se i antikonvulzivni lijekovi

gabapentin, pregabalin, okskarbazepin, karbamazepin, valproična kiselina i lamotrigin. U ovoj grupi
lijekova posebno efikasnim su se pokazala dva lijeka – gabapentin (npr. NIRVAX®) i pregabalin (npr.
EPIRON®).

Autor: Prof. dr. Aleksandra Dominović Kovačević,
specijalista neurologije, Klinika za neurologiju UKC-a RS

ostherpetična neuralgija nima ili satelitskim neneuronalnim Tipična prezentacija herpes zo- bolesnika. Bol ima kvalitet svraba,
predstavlja hronični neuro- ćelijama u ganglionima zadnjeg ster infekcije su raš i bolni plikovi žarenja, peckanja, probadanja, pa-
patski bol koji zaostaje na- korijena, kranijalnih nerava i/ili au- u ovalnim ili trakastim područjima ljenja ili se javlja pri dodiru odje-
Pkon infekcije virusom her- tonomnog nervnog sistema, gdje kože, koji odgovaraju dermatomi- će ili pokrivača (alodinija). Ovaj
pes zostera. Virus varicella-zoster može asimptomatski da se zadrži ma korjena u čijem ganglionu je bol se označava kao herpetična
(VZV) pripada grupi herpes virusa dugi niz godina. Međutim, u bilo VZV bio dominantan prije širenja ili periherpetična neuralgija. Vre-
koji kod djece i u mlađem uzrastu kojem momentu tokom ovog pe- u odgovarajući region kože. menska granica kada herpetična
uglavnom izaziva ovčje ili vodene rioda virus može da se reaktivira, Kod 70 do 80 odsto bolesnika po- neuralgija (HN) prelazi u posther-
boginje, tj. varičelu, a kod starijih najčešće kada dođe do slabljenja javi ospe najčešće prethodi bol u petičnu neuralgiju (PHN) nije pre-
osoba herpes zoster ospu. VZV je imunološkog sistema. Reaktivira- datom dermatomu, koji može biti cizno određena te se tako smatra
poznat pod brojnim imenima, kao ni virus migrira nishodno senzitiv- povremen ili neprekidan, sporadi- da bol koji traje duže od tri mjese-
što su virus ovčjih boginja, variče- nim nervima do kože, gdje dovo- čan ili čest, po pravilu prilično ja- ca poslije oporavka od VZV infek-
la virus, zoster virus ili humani her- di do pojave karakteristične ospe. kog intenziteta, uz ometanje sna cije predstavlja PHN. Ovakav bol,
pes virus tip 3 (HHV-3). prema svim svojim karakteristika-
Procjenjuje se da se herpes zo- ma, odgovara perifernom neuro-
ster ospa javlja kod 3,6 slučajeva patskom bolu.
na 1.000 osoba godišnje, približno Kao i rizik od same infekcije VZV,
podjednako kod oba pola. Kao što tako i rizik za PHN raste sa stare-
je istaknuto, herpes zoster ospa se njem i kod starijih od 60 godina se
javlja u odraslom dobu, isključivo povećava za pet do 10 puta. Rizik
kod osoba koje su preležale ovčje je povećan kod bolesnika sa težim
boginje. Uočeno je da se rizik od oblikom herpetičnog raša, većim
oboljenja značajno povećava sa intenzitetom herpetične neuralgi-
starenjem. je u toku same HZV infekcije, kao
i kod onih oboljelih kod kojih se
Patofiziologija post- bol javio prije kožne erupcije. Ri-
herpetične neuralgije zik je povećan kod žena, oboljelih
od malignih bolesti, naročito leu-
Kada se infekcija preboli, VZV zao- kemije i limfoma, autoimunih bo-
staje u “latentnom stanju” u neuro- Slika 1. Širenje ospe odgovara dermatomima lesti (kao što su reumatoidni artri-
tis, sistemski lupus i inflamatorna
20

20. 12. 2021. 10:50:54
20-21 ISKUSTVA LJEKARA - Postherpeti na neuralgija.indd 2 20. 12. 2021. 10:50:54
20-21 ISKUSTVA LJEKARA - Postherpeti na neuralgija.indd 2