Page 27 - Dnevna doza broj 19

DnevnaDoza

Antisekretorno dejstvo pri primje- ne IPP-a bez ljekarskog savjeta, po-
ni jedanput dnevno raste i postiže sljedice su, prvo, velika učestalost
maksimum tokom prvih pet dana, dispeptičnih tegoba u populaciji,
a zatim se održava. IPP se metabo- a, drugo, “rebound fenomen” nakon
lišu u jetri preko sistema enzima ci- upotrebe IPP-a, koji dovodi do re-
tohrom P 450, posebno CYP2C19, lapsa tegoba i nastavka korišćenja
a inaktivni metaboliti IPP-a izlučuju lijeka od strane pacijenta.
se urinom. Dispeptične tegobe najčešće se
Primjenjuju se u terapiji peptič- javljaju u sklopu funkcionalne dis-
kog ulkusa, gastroezofagealne re- pepsije, tj. kliničkog entiteta bez
fluksne bolesti (GERB)- erozivnog i organskog poremećaja, koja uglav-
neerozivnog refluksnog ezofagiti- nom u osnovi ima poremećaj moti-
sa, hipersekretornih stanja kao što liteta digestivne cijevi na bazi razli-
je Zollinger-Elissonov sindrom, in- čitih enteričnih neurohumoralnih
fekcije sa Helicobacter pylori te pro- disproporiteta koji su rijetko indi-
filaktički kao gastroprotekcija. kovani za liječenje IPP-om.
Inhibitori protonske pumpe kao Uzrok rebound hipersekrecije želu- iskustva ljekara
antisekretorni lijekovi su veoma dačne kiseline (RAHS) nakon upo-
potentni kod stanja povezanih sa trebe IPP-a u trajanju od oko mini-
poremećajima acido-peptičkog mum četiri nedjelje jeste povišena
statusa, sa ili bez precipitirajućih koncentracija gastrina i njen stimu-
faktora koji kompromituju gastrič- lativni efekat na ćelije slične ente-
nu mukoznu barijeru, sa velikom Pantoprazol (FENIX®) rohromafinim (ECL) i hiperplazi-
efikasnošću u tretiranju i isto tako je parijetalnih ćelija. Tegobe zbog
dobrim terapijskim odgovorom, najpropisivaniji IPP RAHS-a javljaju se uglavnom na-
kako kliničkim tako i endoskop- kon dvije nedjelje od obustave li-
skim, i sl. Osim liječenja pomenu- Među navedenim inhibitorima imaju veliki i svojevrstan značaj jeka. Relaps tegoba dovodi do po-
tih stanja, IPP se upotrebljavaju i protonske pumpe izdvaja se u liječenju navedenih stanja i novne primjene IPP-a od pacijenta.
profilaktički, kao gastroprotekcija, pantoprazol (naprimjer FENIX®), bolesti i nezamjenljiv su lijek sa Rebound hiperesekrecija nakon
privremeno ili u trajnoj terapiji, u kao najpropisivaniji IPP (40 po- jasnom indikacijom, ali isto tako upotrebe IPP-a se može spriječiti
najnižim preporučenim dozama, sto od svih IPP-a korišćenih u postoji značajna neracionalnost postepenim isključivanjem IPP-a,
npr. 20 mg pantoprazola/dan, s liječenju) zbog svoje terapijske u njegovoj primjeni, kako kod a dobar terapijski odgovor dobija
obzirom na to da ima najmanje in- efikasnosti i sigurnosnog profila. nas tako i u svijetu. se upotrebom antacida ili H2 an-
terakcija sa drugim lijekovima, kao Inhibitori protonske pumpe tagonista.
npr. klopidogrelom. Ne postoje ja- Dugotrajna terapija IPP-om ima
sno definisani kriterijumi za svakog za posljedicu smanjenje kiselosti
pacijenta da li je indikovana trajna Rebound fenomen je u populaciji. IPP su propisivani intraluminalno, kako u želucu ta-
gastroprotekcija, već se uključuje kako vanbolničkim tako i bolnički ko i u crijevima, što može dovesti
kada postoji povišen rizik od GI kr- Dobro dokumentovana efikasnost liječenim pacijentima, gdje je ne- do disbioze crijevne mikrobiote i
varenja, kao npr. kod pacijenata na i relativna bezbjednost primjene koliko randomiziranih studija po- bakterijskog prerastanja u crijevi-
ASK sa prethodnim GI krvarenjem, doprinijeli su značajnom propisi- kazalo da je čak 70 posto bolnički ma, razvoja Cl. difficile infekcije te
starijih pacijenata na ASK koji u te- vanju IPP-a u praksi. Neželjena dej- liječenih pacijenata imalo u terapiji drugih enteralnih infekcija i slično.
rapiji imaju i neki drugi NSAIL, paci- stva IPP-a uglavnom nisu ozbiljna neki antisekretorni lijek, IPP ili an- Povišenje pH u želucu, usporenost
jenata na dvojnoj antiagregacionoj i javljaju se kod približno jedan do tagonist H2 receptora. Među bol- pražnjenja i posljedično povišenje
terapiji i/ili antikoagulantnoj tera- tri posto liječenih pacijenata. nički liječenim pacijentima studije pritiska na donji ezofagealni sfin-
piji. Bitno je napomenuti da sva- Njihova upotreba u svijetu iz go- su pokazale da je kod 40 do 70 po- kter (DES) dovode do veće bakterij-
ki pacijent mora biti testiran pret- dine u godinu kontinuirano ra- sto slučajeva postojala neracional- ske kolonizacije istog, što, uz regur-
hodno na postojanje Helicobacter ste, tako da su unazad 20 godina nost u primjeni. gitaciju, povećava rizik od pojave
pylori infekcije, koja je bitan dodat- u većini zemalja svijeta u vrhu naj- Kod prekomjerne i neracionalne pneumonija, i to češće nozokomi-
ni faktor rizika za GI krvarenje, iz- propisivanijih lijekova, uglavnom upotrebe IPP-a, pored propisiva- jalnih (bolničkih). B
među ostalog. zbog porasta učestalosti dispepsi- nja, a u većini slučajeva kod primje-

27

1. 7. 2022. 12:11:22
26-27 - ISKUSTVA LJEKARA - IPP.indd 3
26-27 - ISKUSTVA LJEKARA - IPP.indd 3 1. 7. 2022. 12:11:22