Page 8 - Dnevna doza broj 12

DnevnaDoza

između izlaganja sunčevim UVB popušta tek kada dođe do norma- vitamina D smanjuje ekspresiju en- zemlje prebivališta te bi tokom
zrakama (uz razine 25(OH)D < 20 lizacije nivoa 25(OH)D koja se po- zima katehol-O-metil transferaze, priprema za trudnoću svakako
ng/ml) i incidence, ali i mortali- javljuje nakon četiri do šest sedmi- neophodnog u metabolizmu do- trebalo ispitati status vitamina
tetnog rizika, kod različitih vrsta ca suplementacije. pamina i serotonina. Povlačenje D i suplementirati ga kod niskih
karcinoma – mjehura, dojke, cer- depresivnih simptoma kod depre- vrijednosti. Dokazana je obrnuto
viksa, kolona, endometrija, ezofa- Vitamin D i sivnih adolescenata se često uo- proporcionalna veza između ni-
gusa, želuca, pluća, ovarija, pan- mentalno zdravlje čava nakon adekvatne suplemen- skog nivoa vitamina D i porasta
kreasa, rektuma, bubrega, vulve tacije i dostizanja preko 30 ng/ml rizika preeklampsije i eklampsije
te Hodgkinovog i non-Hodgkino- Vitamin D se može percipirati i kao 25(OH)D. te prijevremenog poroda i niske
Od 1980. godine se bilježi nespo-
porođajne mase u odnosu na ge-
aktuelno Vitamin D i bol na mozak. 1,25(OH)2D je regulator jetu. U SAD-u, incidenca je rasla od nom koncentracijom vitamina D u
vog limfoma.
steroidni derivat sa neuroaktivnim
ran porast incidence autizma u svi-
stacijsku dob. Trudnice s adekvat-
svojstvima i direktnim efektima
krvi u ranoj trudnoći imaju manji
1:200 (1980.) do 1:68 (2010.). Tre-
faktora rasta nerava (NGF - Nerve
nutna istraživanja sugeriraju da
rizik od razvoja gestacijskog di-
U animalnim modelima, kod sta-
Growth Factor) i neurotropnog fak-
jabetesa. Niski nivoi vitamina D
kod autizma nalazimo genetsku
nja sa nedostatkom vitamina D
tora deriviranog iz linije ćelija glije
dokumentirana je hipersenzitiv-
podlogu sa biohemijskim abnor-
kod majke dovode do predispo-
koje organiziraju ćelijsku arhitek-
nost skeletnih mišića sa poviše-
no utiču faktori iz okruženja koji
infekcijama gornjeg respirator-
nim brojem nociceptorskih akso-
je i neuroprotektivne efekte kroz
mogu pokrenuti razvoj autizma
nog trakta, opstrukcijama dišnih
na, što nije uočeno kod stanja sa turu mozga. 1,25(OH)2D pokazu- malnostima. Na ovo stanje dodat- niranja novorođenčeta ka rahitisu,
neuromodulaciju te posredstvom
zadovoljavajućim statusom vita- svojih anitinflamatornih, antiishe- putem disfunkcije mitohondrija, puteva ili kasnijim problemima
mina D. Kod ljudi je nedostatak vi- mijskih i antioksidativnih svojstava. imunološke disregulacije, upale, mentalnog zdravlja. Nedostatak
tamina D udružen sa mišićnim bo- Adekvatni nivoi vitamina D tokom oksidativnog stresa, problema u vitamina D tokom trudnoće je bio
lom i slabošću proksimalnih mišića intrauterinog i ranih perioda života procesima metilacije i toksičnosti, udružen sa porastom IgE-specifič-
uz osjećaj težine u nogama, brzog osiguravaju normalnu trasnkripcij- a nedostatak vitamina D igra ulogu nih alergena i češćim ekcemima
umaranja, problema sa penjanjem sku aktivnost receptora koja je od u velikom broju ovih procesa. Po- kod djece. Jedna australijska stu-
uz stepenice ili pokretljivošću. Ne- vitalnog značaja za razvoj mozga i znata je veza između geografske dija uočila je vezu između nedo-
dostatak vitamina D je čest i kod mentalno funkcioniranje. Vitamin širine i autizma, povećan je broj statka vitamina D kod trudnica i
pacijenata sa dijagnosticiranom fi-
bromijalgijom i nespecifičnim mi-
šićno-koštanim bolovima. U pe-
dijatriji, nedostatak vitamina D se
može prezentirati kao atipični mi-
šićni bol, uglavnom kod djece bije-
le rase, dojene, zaštićene od sunca
i pretile.
U jednoj studiji osoba sa hronič-
nim bolom, kod 71 posto posma-
tranih subjekata uočen je nedosta-
tak vitamina D (< 20 ng/ml), a kod
daljnjih 21 posto manjak vitamina
D (20–30 ng/ml). Samo osam po-
sto imali su nivo vitamina D iznad
30 ng/ml. Niži nivoi vitamina D su
značajno češće udruženi sa većom
osjetljivošću na bol. U drugoj studi-
ji, došlo je do redukcije bola nakon
što se osobe sa hroničnim bolom
suplementiraju vitaminom D do D utiče na proteine koji su direk- djece u geografskim područjima poremećaja govornog jezika kod
podizanja 25(OH)D iznad 30 ng/ml. tno involvirani u učenje, pamće- sa oblačnim i kišnim vremenom, djece. Još jedna studija je utvrdi-
Veoma niske vrijednosti vitamina D nje, motornu kontrolu i društveno povećan broj djece sa autizmom la da neadekvatan status vitamina
nađene su i u istraživanjima djece ponašanje te je tijesno povezan je rođen tokom zimskih mjeseci, D tokom trudnoće utiče na lošiju
sa migrenom. Nedostatak vitami- sa izvršnim funkcioniranjem po- multipare češće rađaju autističnu kalcifikaciju zuba kod dojenčadi i
na D je udružen sa višom razinom put ciljno usmjerenog ponašanja, djecu, veća je incidenca autizma porast incidence hipoplazije zub-
proinflamatornih i prokoagulacij- održavanja pažnje ili prilagodljivo- u urbanim nasuprot ruralnih pod- nog enamela sa izraženim karije-
skih biomarkera, od kojih su ne- sti na promjene. ručja (zagađenje zraka, visoke gra- som već tokom ranog djetinjstva.
ki povišeni kod odraslih i djece sa Nedostatak ili manjak vitamina D đevine, život u zatvorenom prosto- Dojenje bez adekvatnog izlaga-
migrenom. Ovi biomarkeri ukazuju se često nalazi kod adolescenata ru). Teorije koje uključuju vitamin nja sunčevoj svjetlosti ili suple-
na aktivaciju endotela i krvožilnu sa težim mentalnim oboljenjima, D ne umanjuju ulogu gena ili okru- mentacije vitaminom D doprino-
reaktivnost koji su uzrokovani upa- a kod pacijenata sa nedostatkom ženja, već dozvoljavaju genetskoj si mogućnosti razvoja nedostatka
lom i oksidativnim stresom. Čini se vitamina D uočen je 3,5 puta veći podlozi autizma da se lakše ispolji vitamina D kod novorođenčadi i
da, zahvaljujući imunomodulator- rizik pojave psihotičnih simptoma u stanjima nedostatka vitamina D. dojenčadi, s obzirom da mlijeko
nom djelovanju, stabilizaciji nerava u odnosu na pacijente sa zadovo- sadržava samo 20-80 IU vitamina
i antitrombotičkom efektu, vitamin ljavajućim statusom vitamina D. U D/litar mlijeka. Poređenja radi, za-
D može sniziti incidencu migrene. I drugom pregledu, psihijatrijski pa- Vitamin D u trudnoći htijeva se da dječije formule bu-
kod odraslih osoba demonstrirana cijenti sa nivoom vitamina D ispod i njegovi učinci na fetus du obogaćene do 270-677 IU/litar
je redukcija glavobolje nakon su- 20 ng/ml se češće javljaju sa dija- i novorođenče mlijeka. Dojilje trebaju postići oko
plementacije pacijenata sa vitami- gnozama autizma ili shizofrenije. 40-50 ng/ml 25(OH)D da bi mo-
nom D (1.000–1.500 IU) i kalcijem Nakon suplementacije sa 1.000 – Nedostatak vitamina D prepoznat gle osigurati dovoljno vitamina D
(1.000–1.500 mg). Mada se ne mo- 4.000 IU vitamina D dnevno, kod je kao javno-zdravstveni problem za svoje dojenče, a za ovo su po-
že isključiti uticaj kalcija u supresi- mnogih od njih dolazi do kliničkog u mnogim zemljama, a trudnice i nekad potrebne dnevne doze od
ji bola, vitamin D je puno izgled- poboljšanja. dojilje svrstavaju se u rizične sku- 4.000 do 5.000 IU vitamina D3, što
niji kandidat. Tokom prve sedmice Nedostatak vitamina D je povezan i pine. Nedostatak i manjak vitami- je značajno više od preporučenih
tretmana dolazi do normalizaci- sa depresijom i sezonskim poreme- na D javljaju se kod 27 do 91 po- 600 IU/dnevno. B
je kalcija u serumu, ali glavobolja ćajima raspoloženja. Nedostatak sto svih trudnica, u zavisnosti od
8